مدت زمان تقریبی مطالعه: 10 دقیقه

عسل از جمله اصیل ترین خوراکی های تاریخ بشراست، خوشمزه ای قدیمی و از دل طبیعت که تنها محصولی است که مصرف آن به چرخه طبیعت آسیب نمی رساند.

سکانس شماره یک "قبایل بدوی" : با نگاهی به منابع معتبر باستان شناسی در می یابیم که باستان شناسان معتقدند قبایل بدوی با جمع آوری عسل آشنا بوده اند. آن ها یا در برداشت عسل از وسایل دود کننده استفاده می کرده اند و یا برای داشتن عسل از لانه هایی که در صخره های مرتفع سنگی و در دره های عمیق قرار گرفته بودند جان خود را به خطر انداخته اند. در بعضی از قبایل افرادی به طور منظم تنه تو خالی درختان را بررسی و برای برداشت عسل علامت گذاری می کردند. به نظر می رسد که این نشانه گذاری بیانگر این مطلب بوده است که این درختان مالکیت عام نداشته و اشخاص علامت گذار حق استفاده از آن را داشته اند.

 

 

 

 

 

 

 

سکانس شماره دو "اولین آثار" : قدیمی ترین اثر روشن تاریخی که به ارتباط انسان و عسل اشاره دارد مربوط به هفت هزار سال قبل از میلاد است که در درغارهای پیکورپ اسپانیا مشاهده گردیده، این سنگ نگاره شامل قیافه حک شده یک انسان بر سنگ است که نردبانی را برای رسیدن به محلی کلنی به کاربرده و ظرفی برای قراردادن شان[1] های پر از عسل به کمر دارد در حالی که زنبوران عسل کارگر در اطراف سر او به پرواز در آمده اند، سنگ نگاره ای که طرح آن را در تصویر مقابل مشاهده می کنید.

 

یکی دیگر از آثار تاریخی مربوط به استفاده انسان ها  از این معجزه شفابخش  از آفریقا بدست آمده و نشان می دهد که فردی همان عمل را انجام می دهد، با این تفاوت که او برای دور کردن زنبوران از دود استفاده می کند.

 

     سکانس شماره سه "مصرباستان": اگر به مصر باستان هم سری بزنیم، حکاکی های بجا مانده در پرستشگاه ها و دخمه های مردگان نشان می دهد عسل در زندگی روحانی، اجتماعی و اقتصادی مصریان باستان نیز نقش مهمی بازی می کرده است، شکل زنبور عسل و کندوهای گلی، روی سنگ نوشته های زمان فراعنه در مصر باستان (تصویر مقابل) که در 4000 سال پیش حکاکی شده نشان می دهد آن ها نیز مانند کشاورزان امروزی برای برداشتن عسل از کندو، از دود استفاده می کرده اند.
مصریان قدیم از عسل دست‌کم به صورت ۹۰۰ فرآورده بهره می‌برده‌اند در پاپیروس ها (نوشته های مصرباستان) به اهمیت دارویی عسل اشاره شده است و در بیشتر داروها مقداری شیر و عسل به کار می رفته است، مصریان قدیم از نوعی کوشاب که از جو، عسل و گندم تهیه می شده است به مقدار زیادی استفاده می کردند زیرا الکل در دسترس آنها نبوده است. گفته می شود در مقبره ی یکی از فراعنه مقداری عسل پیدا شده که بعد از 4000 سال قابل خوردن بوده است.

سکانس شماره چهار"ایران" : برای اولین‌بار دشنه‌ای منقش به تصویر زنبور عسل در استان لرستان کشف شده است که مربوط به 1200 سال قبل از میلاد می‌باشد.

 

سکانس شماره پنج "ارسطو" : هر چه به میلادحضرت مسیح (ع) نزدیک تر می شویم، میزان آشنایی بشر با عسل نیز  توسعه بیشتری می یابد تا آن جا که حدود 350 سال قبل از میلاد، ارسطو کتابی درباره ی زنبور و زنبورداری و بیماری های زنبور ها نوشت، نگاشته های وی حاکی از آن است که نه تنها یونانیان می دانستند که عسل را زنبورها از شهد گلها تهيه وجمع آوري مي كنند بلکه تاحدودی به انواع عسل ها نیز آشنا بوده و بهترین عسل را عسل آویشن (THYMILAN) معرفی می کند. در آینده در همین وبلاگ به معرفی انواع عسل خواهیم پرداخت.

 

سکانس شماره شش "آخرین آثار قبل از میلاد":  قسمتی از كتاب وارو (VARRO) دانشمند رومي كه در سالهاي 116 تا 27 قبل از ميلاد مي‌زيسته راجع به زنبور عسل بود. هموطن ديگر وي پلينيوس (POLINIUS) كه از 23 تا 79 بعد از ميلاد زندگي مي‌كرده و از طبيعيدانهاي معروف  روم است نيز كتابي دربارة زنبور عسل نوشته و درآن تعدادی از گياهان عسل خيز را نام برده است.

 

سکانس شماره هفت "قرون اخیر": اگرچه در طول چندین هزار سال، تا اوایل قرن 18، عسل منبع اصلی قند مصرفی محسوب می‌شد، اما در چند قرن اخیر  همزمان با رشد صنعت نیشکر و چغندر قند، استفاده از عسل طبیعی به عنوان تأمین کننده اصلی قند بسیار کاهش یافت، اما بدلیل روشن شدن آثار سوء حاصل از مواد شیمیایی و سنتز شدۀ ساخت بشر در نیمه دوم قرن 20، قرن بیست و یکم قرن بازگشت به طبیعت و استفاده از گیاهان نامگذاری شد و عسل به عنوان طلای شفابخش حضور پررنگی در سبد تغذیه ای و درمانی مردمان جهان یافت.

 

 

[1] آشیانه زنبوران که در آن شهد و موم می باشد.